Czym grozi korzystanie z pirackiego oprogramowania w firmie?
Data dodania: 22-03-2022
Wykonywanie wielu biurowych obowiązków wymaga korzystania z software’u – od systemów operacyjnych, takich jak np. Windows 11 Pro, przez pakiety biurowe, np. w postaci popularnego zestawu MS Office, aż po inne, specjalistyczne programy, umożliwiające m.in. tworzenie materiałów promocyjnych. Część z potrzebnych aplikacji jest oczywiście dostępna za darmo, nawet w przypadku użytku komercyjnego. W większości przypadków właściciele firm są jednak zmuszeni do zakupu danego oprogramowania, ponieważ postanowienia licencyjne nie zezwalają na jego wykorzystywanie zarobkowe.
Czym w takim razie jest więc piractwo komputerowe? W największym uproszczeniu, to użytkowanie oprogramowania, które zostało pozyskane niezgodnie z licencją producenta, np. w wyniku pobrania z podejrzanych źródeł lub przekopiowania z nośników instalacyjnych należących do innych osób. Warto również dodać, że nawet korzystanie z legalnego software’u może wiązać się z negatywnymi konsekwencjami – ma to miejsce wówczas, gdy dany podmiot nie przestrzega umowy licencyjnej (np. używa aplikacji udostępnionej dla użytkowników indywidualnych, chociaż sam prowadzi działalność gospodarczą).
Piractwo komputerowe jest uznawane za przestępstwo, jednak charakter odpowiedzialności oraz rodzaj kary przewidziany za takie działania zależy od konkretnej sytuacji. Przy określaniu konsekwencji za nielegalne użytkowanie software’u należy wziąć pod uwagę kilka czynników, m.in. czy dane oprogramowanie było użytkowane w firmie czy wyłącznie na potrzeby indywidualne lub w jaki sposób użytkownik wszedł w posiadanie danego programu.
Jednym z głównych aktów prawnych, który reguluje kary za piractwo komputerowe, jest kodeks karny. Zgodnie z art. 293 k.k., zakup nielegalnego oprogramowania komputerowego uznaje się za paserstwo, które może zostać ukarane grzywną, ograniczeniem wolności do 12 miesięcy, a nawet pozbawieniem wolności w wymiarze od 3 miesięcy do 5 lat. Nie jest to jednak jedyne następstwo – właściciel firmy, która korzystała ze spiraconego software’u, musi się także liczyć z zajęciem sprzętu komputerowego, serwerów oraz nośników danych. Wszystkie wymienione skutki mają zastosowanie nawet wówczas, gdy dana osoba nie zdawała sobie sprawy, że korzysta z nielegalnego oprogramowania.
Kwestia kar za korzystanie z pirackiego oprogramowania jest także przewidziana w ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Jak wskazuje art. 116, używanie nielegalnych programów komputerowych może skutkować grzywną, ograniczeniem wolności lub pozbawieniem wolności do lat 2. Sankcje stają się znacznie surowsze, jeżeli dana osoba działała w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, a właśnie z tym mamy do czynienia w przypadku firm – kara pozbawienia wolności zwiększa się do 3 lat. Z kolei nieumyślne łamanie prawa oraz postanowień licencyjnych jest raczej traktowane nieco łagodniej i zazwyczaj kończy się jedynie na grzywnie.
Kodeks pracy (a dokładniej art. 120 § 1) nie pozostawia złudzeń – to pracodawca ponosi odpowiedzialność za zainstalowane na firmowych komputerach oprogramowanie, bez względu na to, czy za złamanie prawa odpowiada sam przedsiębiorca czy którykolwiek z jego podwładnych. Właśnie dlatego właściciele firm powinni zwracać szczególną uwagę na to, co instalują na swoich komputerach poszczególni pracownicy. Dobrym pomysłem jest opracowanie specjalnego zakazu lub zainwestowanie w rozwiązania technologiczne, które uniemożliwią pobieranie na firmowy sprzęt podejrzanego software’u.
Co jednak zrobić, jeżeli już doszło do takiego niefortunnego incydentu? Zgodnie z obowiązującym prawem, pracodawca może pociągnąć pracownika do odpowiedzialności materialnej (jeżeli szkoda została wyrządzona umyślnie, właściciel firmy jest w stanie ubiegać się o odszkodowanie w maksymalnej wysokości trzykrotnego wynagrodzenia) lub zwolnić go dyscyplinarnie. W wielu przypadkach takie działania nie mogą niestety zrekompensować strat finansowych oraz wizerunkowych, jakie poniosło przedsiębiorstwo.
Przejdź do strony głównejWróć do kategorii Blog
Odpowiednie oprogramowanie stanowi dziś podstawę działania wielu firm i przedsiębiorstw. Niestety, niektórzy właściciele biznesów decydują się na użytkowanie nielegalnych wersji programów, aplikacji czy systemów operacyjnych. Takie działanie jest czasem podyktowane niewiedzą, jednak znacznie częściej stoi za nim chęć zaoszczędzenia znacznych środków finansowych, jakie należałoby poświęcić na zakup oryginalnego software’u. W niniejszym wpisie tłumaczymy, co właściwie grozi za piractwo komputerowe w przypadku firm.
Na czym polega „piracenie” oprogramowania?
Wykonywanie wielu biurowych obowiązków wymaga korzystania z software’u – od systemów operacyjnych, takich jak np. Windows 11 Pro, przez pakiety biurowe, np. w postaci popularnego zestawu MS Office, aż po inne, specjalistyczne programy, umożliwiające m.in. tworzenie materiałów promocyjnych. Część z potrzebnych aplikacji jest oczywiście dostępna za darmo, nawet w przypadku użytku komercyjnego. W większości przypadków właściciele firm są jednak zmuszeni do zakupu danego oprogramowania, ponieważ postanowienia licencyjne nie zezwalają na jego wykorzystywanie zarobkowe.
Czym w takim razie jest więc piractwo komputerowe? W największym uproszczeniu, to użytkowanie oprogramowania, które zostało pozyskane niezgodnie z licencją producenta, np. w wyniku pobrania z podejrzanych źródeł lub przekopiowania z nośników instalacyjnych należących do innych osób. Warto również dodać, że nawet korzystanie z legalnego software’u może wiązać się z negatywnymi konsekwencjami – ma to miejsce wówczas, gdy dany podmiot nie przestrzega umowy licencyjnej (np. używa aplikacji udostępnionej dla użytkowników indywidualnych, chociaż sam prowadzi działalność gospodarczą).
Co grozi za nielegalne korzystanie z oprogramowania w firmie?
Piractwo komputerowe jest uznawane za przestępstwo, jednak charakter odpowiedzialności oraz rodzaj kary przewidziany za takie działania zależy od konkretnej sytuacji. Przy określaniu konsekwencji za nielegalne użytkowanie software’u należy wziąć pod uwagę kilka czynników, m.in. czy dane oprogramowanie było użytkowane w firmie czy wyłącznie na potrzeby indywidualne lub w jaki sposób użytkownik wszedł w posiadanie danego programu.
Jednym z głównych aktów prawnych, który reguluje kary za piractwo komputerowe, jest kodeks karny. Zgodnie z art. 293 k.k., zakup nielegalnego oprogramowania komputerowego uznaje się za paserstwo, które może zostać ukarane grzywną, ograniczeniem wolności do 12 miesięcy, a nawet pozbawieniem wolności w wymiarze od 3 miesięcy do 5 lat. Nie jest to jednak jedyne następstwo – właściciel firmy, która korzystała ze spiraconego software’u, musi się także liczyć z zajęciem sprzętu komputerowego, serwerów oraz nośników danych. Wszystkie wymienione skutki mają zastosowanie nawet wówczas, gdy dana osoba nie zdawała sobie sprawy, że korzysta z nielegalnego oprogramowania.
Kwestia kar za korzystanie z pirackiego oprogramowania jest także przewidziana w ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Jak wskazuje art. 116, używanie nielegalnych programów komputerowych może skutkować grzywną, ograniczeniem wolności lub pozbawieniem wolności do lat 2. Sankcje stają się znacznie surowsze, jeżeli dana osoba działała w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, a właśnie z tym mamy do czynienia w przypadku firm – kara pozbawienia wolności zwiększa się do 3 lat. Z kolei nieumyślne łamanie prawa oraz postanowień licencyjnych jest raczej traktowane nieco łagodniej i zazwyczaj kończy się jedynie na grzywnie.
Kto ponosi odpowiedzialność za użytkowanie nielegalnego software’u w firmie?
Kodeks pracy (a dokładniej art. 120 § 1) nie pozostawia złudzeń – to pracodawca ponosi odpowiedzialność za zainstalowane na firmowych komputerach oprogramowanie, bez względu na to, czy za złamanie prawa odpowiada sam przedsiębiorca czy którykolwiek z jego podwładnych. Właśnie dlatego właściciele firm powinni zwracać szczególną uwagę na to, co instalują na swoich komputerach poszczególni pracownicy. Dobrym pomysłem jest opracowanie specjalnego zakazu lub zainwestowanie w rozwiązania technologiczne, które uniemożliwią pobieranie na firmowy sprzęt podejrzanego software’u.
Co jednak zrobić, jeżeli już doszło do takiego niefortunnego incydentu? Zgodnie z obowiązującym prawem, pracodawca może pociągnąć pracownika do odpowiedzialności materialnej (jeżeli szkoda została wyrządzona umyślnie, właściciel firmy jest w stanie ubiegać się o odszkodowanie w maksymalnej wysokości trzykrotnego wynagrodzenia) lub zwolnić go dyscyplinarnie. W wielu przypadkach takie działania nie mogą niestety zrekompensować strat finansowych oraz wizerunkowych, jakie poniosło przedsiębiorstwo.
Przejdź do strony głównejWróć do kategorii Blog
